آذربايجان شرقي - جاذبه هاي طبيعي

 

 

مناطق حفاظت شده ارسباران

منطقه حفاظت شده ارسباران با وسعت 72 هكتار در كناره هاي جنوبي رود ارس د رشهرستان كليبر واقع شده و به عنوان مكان ذخيره بيوسفر در يونسكو به ثبت رسيده است و از ارزش هاي خاص گياهي و جانوري برخوردار است.

پناهگاه حيات وحش كيامكي

پناهگاه حيات وحش كيامكي با وسعت 84000 هكتار و به ارتفاع 700 متر از سطح دريا از كناره هاي رود ارس تا ارتفاع 3347 متري در كوهستان كيامكي شهرستان مرند گسترده شده است .

تالاب قره قشلاق

منطقه تالابي قره قشلاق دركناره هاي جنوب شرقي درياچه اروميه قرار دارد و به لحاظ شرايط خاص طبيعي زيستگاه بسيار مناسبي براي پرندگان آبزي و كنار آبزي و علف چر مانند ميش و مرغ است . اين تالاب به عنوان تالاب بين المللي شناخته شده است .

تالاب قوري گل

اين تالاب در 40 كيلومتري غرب تبريز واقع شده و از نظر شرايط زيستگاهي براي پرندگان براي پرندگان آبزي بخصوص اردك سرسفيد بسيار مناسب است و به عنوان تالاب بين المللي به ثبت رسيده است .

جزيره اسلامي

جزيره اسلامي در ساحل شرقي درياچه اروميه است . توان بسيار بالاي زيستگاهي حيات وحش و مرتبط با پارك ملي اين جزيره درياچه اروميه را از اهميت زيست محيطي ويژه اي برخوردار كرده است .

پارك هاي ملي

جزاير استان آذربايجان شرقي محدود به درياچه اروميه و رودخانه ارس است . نظر به اهميت جهانگردي جزيره هاي درياچه اروميه و تبديل آنها به پارك هاي ملي مورد اشاره قرار مي گيرند :

1 – جزيره اسلامي ( شاهي ) ، 2 - جزيره قويون داغي ( كبودان ) ،3 – جزيره اشك ، 4 – جزيره آرزو ، 5 – جزيره اسپير .

منابع طبيعي

درياچه اروميه

درياچه اروميه بزرگترين آبگير داخلي و يكي از درياچه هاي مهم ايران است كه درشمال غرب فلات ايران و غرب آذربايجان شرقي از شمال به جنوب كشيده شده و از نظر طبيعي آذربايجان را به دو بخش شرقي و غربي تقسيم كرده است.

اين درياچه به دليل تنوع بيولوژيكي به عنوان پارك ملي در فهرست آثار بين المللي ميراث طبيعي به ثبت رسيده است.

در سواحل درياچه اروميه چندين بندر به منظور حمل و نقل مسافر و بار تأسيس شده است كه مهمترين آنها عبارت اند از :

1 – بندرشرفخانه در شمال شرقي درياچه و در 30 كيلومتري شبستر

2 – بندر  آق گنبد در ساحل غربي جزيره اسلامي ( شاهي ) و در سمت شرقي درياچه واقع شده است .

3 – بندر رحمان لو نيز از بنادر مهم ساحل شرقي درياچه است .

علاوه  بر بنادر فوق بندرهاي دانالو ، قبادلو و زينت نيز در ساحل شرقي درياچه اروميه قرار دارند.

قوري گول

درياچه و آب راكد قوري گول دركنار جاده تبريز – بستان آباد در فاصله 45 كيلومتري شرق تبريز در ميان ارتفاعات شرقي گردنه ي " شبلي " واقع شده است . اين مكان به اشكال مختلف ناميده مي شود ؛ مردم محل ، اين مكان را " قوري گول " به معني استخر خشك مي نامند ، اما برخي ديگر آن را " دوري گول " به معني استخر آب زلال و برخي " قويي گول " به معني استخر گودال ژرف و عميق ناميده اند .

درازا و پهناي اين درياچه چهار كيلومتر در چهار كيلومتر و مساحت آن 16 كيلومتر مربع است و حداكثر عمق آن به 13 متر مي رسد .

تالاب و مرداب

استان آذربايجان شرقي داراي تالاب هاي كوچك و بزرگ متعدد و زيبايي است كه عمدتاً در محدوده شهرستان مراغه و هشترود واقع شده اند . مهمترين اين تالاب ها عبارت ند از : تالاب هاي آلما گلي ، قبادلو ، ماهي آباد ، يانيق گلي ، بزوحق گلي ، قوشاگلي ، زولبين گلي ، يوسفلو ، ديب ديز و خرمالو .

چشمه هاي آب گرم

آذربايجان شرقي از كانون هاي مهم آب معدني و آب گرم محسوب مي شود . در اقصي نقاط اين استان چشمه هاي متعدد آب گرم با خواصي ويژه وجود دارند كه طي ساليان دراز مورد استفاده مردم بوده است .

مهمترين اين چشمه ها عبارت ند از : چشمه الله حق ، آب رس ، تاپ تاپان ، ورجوي ، گشايش ، و چشمه هاي سراب و صوفيان به ويژه چشمه آب معدني كندوان .

آبشار عيش آباد ، شبستر

ارتفاع اين آبشار حدود 15 متر است و در قسمت كوهستاني ميشو غربي در جوار روستاي عيش آباد شبستر واقع شده است . حدود 300 متر مربع وسعت دارد و در جوار كوه و دره منظر بديعي از زيبايي طبيعت را به نمايش گذاشته است .

آبشار آسياب خرابه ، جلفا

آسياب خرابه يكي از زيباترين مناظر ديدني آذربايجان شرقي است ، قبلاً در اين محل يك باب آسياب بادي وجود داشت كه با استفاده از اين آبشار كار مي كرد . اما در حال حاضر خرابه اي بيش از اين آسياب باقي نمانده است. به همين دليل به نام آسياب خرابه معروف شده است.

اين تفرجگاه در حدود 27 كيلومتري علمدار گرگر ( هادي شهر ) قرار دارد و در نوار مرزي ايران و جمهوري آذربايجان در 5 كيلومتري روستاي منجن آباد در حاشيه رود ارس واقع شده است.

آب اين چشمه زيبا و زلال از كوه ميامكي ، يكي از كوه هاي بلند بين منطقه ديزمار غربي ارسباران و شهرستان مرند و بخش زنوز سرچشمه مي گيرد. در مظهر چشمه ي اين آسياب درختان انجير بسيار روييده و آب به صورت آبشاري زيبا به سمت دره جريان مي يابد . تمام سطوح ديواره ي آبشار پوشيده از خزه و گياهان آبزي است و مناظر دل انگيزي را پديد آورده است .

جنگل ها و بيشه ها

علاوه بر پوشش گياهي متنوعي كه در فضاهاي جلگه اي ، دره اي و كوهستاني استان وجود دارد ، جنگل هاي متراكمي نيز نقاط مختلف استان را پوشانده است .

در شمال ارسباران دره ارس و بخش ورزگان شهرستان اهر ، كوه هاي قازان داغي و قندران باشي واقع شده است كه پوشيده از درختان جنگلي و مراتع كوهستاني است .

كوه هاي " گؤيچه بئل " پوشيده از درختان نيمه جنگلي است و مراتع سرسبز و خرم است و در جنوب غربي اهر واقع شده است . اين مكان كوهستاني محل ييلاق ايلات " قره خانلو " و "مددلو" است. بيشترين گونه هاي درختي كه در جنگل هاي اهر مشاهده مي شود ، بلوط و ممرز است.

جنگل هاي شهرستان هاي مراغه و هشترود نيز ا زنظر درجه اهميت در مرتبه بعدي قرار دارند . اين جنگل ها كه از وسعت كمتري نسبت به جنگل هاي ارسباران برخوردار است عمدتاً از درختچه گز تشكيل شده است.

كوه ها و قله ها

آذربايجان از نظر تيپولوژي كوه هاي ايران از اهميت خاصي برخوردار است ؛ سه رشته مهم و اصلي ايران يعني البرز ، زاگرس  و مركزي در اين منطقه به هم پيوسته اند و فلات كوچك و مرتفعي را پديد آورده اند .

مهمترين ارتفاعات استان آذربايجان شرقي كه داراي زيبايي هاي خاص طبيعي و امكانات ورزش كوهنوردي است عبارت اند از :

1 – رشته كوه سهند در 50 كيلومتري جنوب شهرستان تبريز كه بلندترين قله آن جام داغي به ارتفاع 3750 متر است .

2 – كوهستان بزقوش در جنوب كوهستان سبلان و شمال غربي ميانه قرار گرفته است . بلندترين قله آن 3304 متر ارتفاع دارد .

3 – كوهستان كمتال از جالب ترين كوه هاي ارسباران است و 3100 متر ارتفاع دارد.

4 – كوه قوشاداغ از ارتفاعات قابل توجه و زيباي ارسباران به حساب مي آيد .

5 – كوه كيامكي  درمنطقه جلفا واقع شده است.

6 – كوه سلطان سنجر در 15 كيلومتري شرق زنوز واقع شده است .

7 – كوه سلطان داغي در شمال غربي كوهستان سهند نزديك شهر اسكو قرار گرفته است.

8 – كوه ميشو در شمال درياچه اروميه است و جلگه مرند را از جلگه شبستر و درياچه اروميه جدا مي كند.

9 – كوه مورو داغ در 36 كيلومتري غرب تبريز از ارتفاعات شمالي صوفيان به طرف تبريز كشيده شده است كه به گردنه شبلي منتهي مي شود