تركي شعر 2

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن

شَأنلي داغ يا زام گَرَك تختيوي

كيم اِئديب دي تابوت سنون بختيوي

كيم چيخا ديب سنون ياشيل رَختيوي

سَني اِئديب توفا رقا نا قبرستان

مَنده گَرَك سَنلَه يا زام هردَستان



ديل باغي

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن

ديل باغي دا اونملي اولماق ايستير ساخلاماقا تعصبي دينديرير هر كيمسه نين خيرداجا كه باغي وار باخين نئجه آغاجلاردا گوزي وار هر آغاجي اوشاق تكين بويودير خيردا چاغي مال حيوان نان قورويور اوز وقتينده سولارينا يئتيشير گئدير گلير ائينه ماقين ايسته دير بيلير گره ك تعصبي ساخلاسين باخچا لارين اوزگه لردن قوروسون بيلير اوزگه بونا جانين يانديرماز اوزگه گليب بونا وارين ساخلاماز اوزي ايستير اوز واريني ساخلادا بو ماليك دي وارلاريني خوشلادا بيرچاغ اولوربيري ناخوش لوق توتور باخچاسي وار بونون يادين نان چيخير حيوانلاري حخ گتيرير باخچايا يايديريري نمنه اضافه قالا آغاجلارين سينديريري نه اولا الينده شوو حيوانلارين آپارا ايندي بورا صاحاب سيزليق گوروري صاحابي يوخ وارليقلاري يانيري تعصب يوخ بو باخچاني ساخلادا اوزگه لرين ماللاريني چيخادا بارلانميري قوروماقي گئديري باخچا جانين خيردا خيردا وئريري ديل باخچاسي بئله گونه قاليب دي صاحاب لاري اوننان غافل اولوب دي

 بو يازيني بير عزيز يوداشيميز باخيش يولييب لر.

 



تركي شعر

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن

شعر اوچون « آرديني اوخو » كليك ائله !!  


يازيني دوام وئر

نوروز بايرامي

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن

نوروز بايرامي ، آدينين فارسيجا اولماسينا باخميياراق ، آذربايجان و همدان دياريندا و بو يئرلرين اسكي ساكينلري طرفيندن يارانميش ، همده طبيعتين يئني دن جانلانماسيله ميللي بير شنليك بايراميدير . اوللر اشاره ائديگيميز كيمي ، بو بايرام آذربايجان و همدان اراضيسينده عصرلر بويو فورمالاشان زردوشت ديني ايله برابر و حتي اوندان اولكي عصر لرده يارانماغا باشلاميشدير .بو بايرامين روشئيملري ميلادان 2500-3000 ايل اول بوگونكو آذربايجان وهمدان تورپاقلاريندا ياشاييب ، مدنيت قورموش قوتتي- لوللبي خلقلري باشقا اورتا آسيا دان گلن ائللر و كوتله لر اوسيطه سيله يارانميش دير . بو خلقلرين اوزلريله اورتا آسيا دان گتيرديكلري ابتدايي خرافاتي شامانيستي ديني تصور لر يئرلي شرايطله زامان زامان ال- اله وئررك زردوشت دينينين ايلك روشئيملريني ياراتديقلاري كيمي، گوزل ميللي بايراملاريندا ايلك نطفه و روشئيملريني ياراتميشلار . آذربايجان دا ، خصوصيله قديم ، قيشين سرت الدوغو قدر ، ياز ياشيل ، شن ، تعمتلي ، گول چيچكلي و گوزل اولموشدور

يازار : علي وقاري 

استيفاده اولان منبع : ايران تورك لرينين اسكي تاريخي  



ترختور

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن

يازيني دوام وئر

ددقورقود

یازار : علي وقاري

+0 به يه ن
دده قورقود:
نوروز امسال ، براي ادب و فرهنگ تركي در ايران سالي نيك و پربركت بود. در كنار كشف ، بازخواني و چاپ كتابهاي «گلشن راز تركي» توسط دكتر محمدزاده صديق و نيز «اشعار ذكري اردبيلي» توسط دكتر جابر عناصري ، شاعر و نويسنده عزيزمان ، جناب آقاي «حسين محمدخاني» كه همه او را بنام «گونئيلي» مي شناسند ، ضمن بازخواني مجدد و منظوم كردن «دده قورقود» آنرا به جامعه ادبيات تركي ايران عرضه داشت.

نام «دده قورقود» اكنون در دنيا شناخته شده است و شايد گمنامترين جايي كه شناخت كمتري نسبت بدان دارند همان وطن او يعني ايران باشد. غالب دانشگاههاي بزرگ دنيا آنرا از شاخه هاي تخصصي زبان تركي تدريس مي كنند و ترجمه هاي آن در ادبيات زبانهاي ديگر نيز وارد شده است. داستانهاي دده قورقود به هزاران سال پيش برمي گردد اما قديمي ترين نسخه خطي استنساخ شده از آن مربوط به سال 444 قمري است و بيست سال بعد بايد جشن هزاره آن برپا گردد.

داستانها و حماسه هاي اين كتاب تاريخي كه از تاريخ كهن آذربايجان برمي خيزد ، خيرخواهانه و انساندوستانه است و هر آذري بلكه هر ايراني بايد به داشتن چنين فرهنگ والائي در هزاره هاي پيش بنازد. فرهنگ و ادبيات ايراني در كنار داستانهاي خيالي و خالي از فايده شاهنامه ، داستانهاي حماسي و اخلاقي دده قورقود را هم دارد. يكي به زبان فارسي ، ديگري به زبان تركي. مع الاسف جايگاه اين دو اثر تاريخي با هم معاوضه شده و با اينكه صدها بازخواني و شرح در باب شاهنامه چاپ شده است ولي در هيچ كتاب و مكتبي از دده قورقود نامي به ميان نيامده است چه برسد به آوردن داستاني يا شرحي از آن. تنها به جرم اينكه به زبان تركي است. تحقيقات و تدقيقات درباره اين اثر و آثار ديگر تركي تنها بدست افراد علاقمند به زبان و ادبيات تركي صورت مي گيرد كه كار آقاي گونئيلي در مورد دده قورقود در خور توجه است. از ايشان در چند سال پيش هم تحقيقاتي درباره داستانهاي دده قورقود ديده بوديم اما كتاب حاضر ، به نحو احسن مكمل كارهاي قبلي خود و افراد ديگر چون استاد محمدعلي فرزانه بوده است.

بازخواني مجدد دده قورقورد همراه بوده است با معادل كردن واژه ها و اصطلاحات با تركي معاصر و منظوم كردن آن به گونه اي بوده است كه عاشيق ها هم اكنون مي خوانند و در واقع دريائي از فرهنگ و معارف تركي آذري به روي عاشيق ها گشوده شده است و مفاهيم والائي براي انتقال به شنونده خواهند داشت. داشتن قريحه زيباي شعر در ذوق گونئيلي همراه با آشنائي گسترده ايشان به فولكولوريك آذربايجان دست به دست هم شده و اثر زيباي حاضر را خلق كرده است. زبان شعر گونئيلي مانند شهريار و گذشتگان خود بسيار روان و دلنشين است و قابل فهم و درك براي هر تركي است. بي شك ديري نخواهد گذشت تا دده قورقود با اين بيان در زبان تركها جاري خواهد شد.

نسخه مورد استناد ايشان ، همان نسخه معروف نگهداري شده در كتابخانه كرال آلمان مي باشد كه گويا همان نسخه بازخواني شده در قرن 15 ميلادي است. تاكنون صدها ترجمه ، بازخواني ، به روز كردن و شرح از دده قورقود در كشورهاي مختلف و به زبانهاي گوناگون صورت گرفته است اما در سال 1355 بود از روي ترجمه انگليسي آن ، ترجمه فارسي هم انجام شد و به چاپ رسيد و بعد از انقلاب نيز به همت جناب آقاي محمدعلي فرزانه به زبان تركي به چاپ رسيد. در سال 1378 نيز به دست جناب آقاي گونئيلي «دده قورقود كيتابي و دده قورقود كيتابيندا سؤزلر ـ آدلار» انتشار يافت و اكنون در آغاز سال 1382 در تكميل كار خويش چنين اثر ارزشمندي را به ادبيات تركي ايران عرضه داشتند. 
      

  محمدصادق نائبي